หลายวันที่ผ่านมามีข่าวหนึ่งที่ถูกแชร์กันค่อนข้างมาก คือจำนวนสถิติการฆ่าตัวตายของสังคมไทยที่โดยเฉลี่ยแล้วมีจำนวนปีละกว่า 4,000 คน ข้อมูลที่กรมสุขภาพจิตได้มาจริงๆ ผ่านงานที่กำลังวิจัยกันอยู่

“โดยเฉลี่ยแล้วทุกปีจะมีคนไทยฆ่าตัวตาย 4,000 ราย ส่วนที่ทำแล้วไม่สำเร็จนั้นก็มีอยู่จำนวนหนึ่ง แต่เรายังไม่ได้ตัวเลขที่ชัดเจนขนาดนั้น” เขาเล่าเพิ่มว่า ปัจจัยสำคัญๆ ที่ทำให้หลายคนเปลี่ยนใจที่จะฆ่าตัวตาย หรือฆ่าตัวตายไม่สำเร็จ มีทั้งเรื่องการช่วยเหลือจากคนรอบข้างที่ทันท่วงที ขณะเดียวกันหลายๆ คนก็ได้รับคำแนะนำที่ทำให้รู้สึกว่ายังมีความหวังที่จะใช้ชีวิตอยู่ต่อไป

จากสถิติที่รวบรวมมานั้น ช่วงเวลาไหนที่พบอัตราการฆ่าตัวตายสูงมากเป็นพิเศษ

“ช่วงพีคมากๆ ในรอบ 10 ปีที่ผ่านมาคือเดือนที่มีอากาศร้อนอย่าง เมษายน ถึง พฤษภาคม ตอนนี้กำลังหาสาเหตุอยู่ว่าเพราะอะไร กำลังสาเหตุที่ชัดเจนจริงๆ ที่ทำให้ตัวเลขสูงกว่าปกติ ต้องใช้เวลาเพราะมันเป็น Big Data ที่มีข้อมูลเยอะมาก”

แม้จะมีสมมติฐานว่า อากาศที่ร้อนขึ้นอาจมีส่วนต่อภาวะจิตใจของผู้คน แต่ก็ย้ำว่า ยังคงต้องศึกษาและวิเคราะข้อมูลกันอีกระยะหนึ่ง เพื่อที่จะฟันธงได้จริงๆ ว่าอะไรคือปัจจัยหลัก โดยคาดว่างานวิจัยเกี่ยวกับสถิติการฆ่าตัวตายในรอบ 10 ของคนไทยฉบับนี้จะจัดทำสำเร็จ และเผยแพร่สู่สาธารณะได้ภายในเดือนมีนาคม 2562

ก่อนที่งานวิจัยจะเสร็จสมบูรณ์ ก็น่าคิดกันว่า ปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลให้ตัวเลขในช่วงนี้มีค่อนข้างสูง? มันมีความเป็นไปได้แค่ไหนที่ทั้งปัญหาที่พ่วงมากับฤดูร้อน เช่น ความเครียดที่ส่งผลต่อสุขภาพจิตใจ หรือปัจจัยจากทั้งสภาพเศรษฐกิจ และระบบการศึกษาในช่วงเวลาดังกล่าว (ซึ่งต้องย้ำอีกทีว่า ข้อมูลยังไม่ชัดเจน และต้องรอข้อสรุปจากทีมวิจัยอีกครั้งหนึ่ง)

ทั้งนี้ เคยมีบางประเทศได้วิเคราะห์อัตราการฆ่าตัวตายในหมู่วัยรุ่น โดยผูกเข้ากับช่วงเวลาต่างๆ ยกตัวอย่างในประเทศญี่ปุ่น ที่พบข้อมูลว่า เด็กนักเรียนจำนวนไม่น้อย เลือกที่จะฆ่าตัวตายในช่วงวันเปิดเทอมภาคเรียนที่ 2